CHÚA NHẬT VI THƯỜNG NIÊN - NĂM A
(Hc 15,15-20; 1Cr 2,6-10; Mt 5,17-37)
GIỮ LUẬT VỚI TINH THẦN YÊU MẾN
“Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Môsê hoặc lời các ngôn sứ.
Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn” (Mt 5,17)
I. CÁC BÀI ĐỌC
Các bài đọc hôm nay cho chúng ta biết tầm quan trọng và tinh thần giữ Lề Luật Thiên Chúa. Hạnh phúc ai sống đời hoàn thiện, biết noi theo luật pháp Chúa Trời. Luật Thiên Chúa là đường lối dẫn chúng ta vào cánh cửa của sự sống, còn đi lệch đường lối của Thiên Chúa thì dẫn tới sự chết. Trong việc thi hành những điều luật Thiên Chúa bảo ban, tình yêu là điều quan trọng nhất. Chúng ta chỉ chu toàn và hoàn thiện Lề Luật khi chúng ta thực thi chúng bằng tâm tình yêu mến. Thánh Phaolô đã nhấn mạnh điều đó khi khuyên các tín hữu Rôma: “Yêu thương là chu toàn Lề Luật” (Rm 13,10).
1. Bài đọc I (Hc 15,15-20)
Bài đọc I trích sách Huấn Ca hôm nay nói về việc tuân giữ Lề Luật và trách nhiệm cá nhân của con người trước những đòi buộc của Lề Luật. Thiên Chúa là Đấng chỉ cho con người con đường hướng đến sự thiện và sự sống. Để đạt tới cùng đích tốt lành đó, con người cần ý thức vai trò quan trọng của mình trong việc cộng tác vào kế hoạch của Thiên Chúa, qua việc đáp trả và thực thi thánh ý của Người. Thiên Chúa đã ban cho con người quà tặng cao quý khi tạo dựng nên họ, đó là sự tự do.
Con người hoàn toàn tự do trước những lựa chọn trong cuộc sống: “Trước mặt con, Người đã đặt lửa và nước, con muốn gì, hãy đưa tay ra mà lấy”. Đồng thời, hệ quả của cuộc sống là tùy thuộc vào sự chọn lựa đầy tự do của con người: “Trước mặt con người là cửa sinh cửa tử, ai thích gì, sẽ được cái đó”. Hơn nữa, Thiên Chúa muốn con người dùng tự do của mình một cách đúng đắn và Người yêu thương những ai bước theo đường lối hoàn thiện: “Người để mắt nhìn xem những ai kính sợ Người, và biết rõ tất cả những gì người ta thực hiện”. Con người sẽ phát triển cách trọn vẹn sự tự do của mình khi thực hiện những chọn lựa đúng với thánh ý Thiên Chúa.
2. Bài đọc II (1Cr 2,6-10)
Trong Bài đọc II trích thư thứ nhất gửi tín hữu Côrintô, thánh Phaolô nhấn mạnh đến sự khôn ngoan của Thiên Chúa mà thánh nhân đang trải nghiệm. Trong đoạn thư trước đó thánh Phaolô khẳng định rằng sự khôn ngoan của Thiên Chúa đó chính là Đức Giêsu Kitô, Đấng đã chịu đóng đinh trên thập giá vì yêu thương nhân loại: “Trong khi người Do thái đòi hỏi những điềm thiêng dấu lạ, còn người Hy lạp tìm kiếm lẽ khôn ngoan, thì chúng tôi lại rao giảng một Đấng Kitô bị đóng đinh, điều mà người Do thái coi là ô nhục không thể chấp nhận, và dân ngoại cho là điên rồ” (1Cr 1,22-23). Sự khôn ngoan của Thiên Chúa không theo lẽ tính toán hơn thua của con người, nhưng theo lý lẽ của tình yêu đích thực của Người dành cho những ai yêu mến Người. Quả thật, Thiên Chúa không mặc khải sự khôn ngoan của Người cho những bậc thông thái theo kiểu thế gian, như thánh Phaolô viết: “Lẽ khôn ngoan ấy, không một ai trong các thủ lãnh thế gian này đã được biết, vì nếu biết, họ đã chẳng đóng đinh Đức Chúa hiển vinh vào thập giá”. Tuy nhiên, Thiên Chúa mặc khải cho những ai có tâm hồn đơn sơ, thành tâm đón nhận với lòng yêu mến Người, nhờ Thần Khí. Ngày nay, việc sống theo thánh ý của Thiên Chúa qua các giá trị Tin Mừng cũng có thể bị cho là sự điên dại theo cách nhìn khôn ngoan người đời, vì có thể mất thời gian và thiệt thòi nhiều về vật chất, nhưng đó lại là một mối lợi vô giá cho những ai được Thiên Chúa yêu thương mặc khải cho.
3. Tin Mừng (Mt 5,17-37)
Đức Giêsu dạy cho con người biết tuân giữ Lề Luật cách đúng đắn. Việc giữ Lề Luật không hệ tại trên mặt chữ, nhưng đi vào chiều sâu của tinh thần giữ Luật. Việc tuân giữ Lề Luật không dừng lại ở cái hình thức bên ngoài, nhưng cần phải đạt tới chiều sâu trong tâm hồn, đó chính là tình yêu. Đây chính là sự tự do đích thực của nội tâm và là cao điểm của việc giữ Lề Luật. Khi nhắm đến điều này, Đức Giêsu bị người Do thái cho rằng Người đến để phá bỏ Lề Luật Cựu Ước, khi Người không giữ một số điều theo quy định của người Do thái, nhưng thực ra Đức Giêsu tôn trọng Lề Luật, dù một chấm một phết của Lề Luật sẽ không bị Người bỏ quên, vì Người đến để kiện toàn Lề Luật, là đem Lề Luật về đúng ý định ban đầu của Thiên Chúa.
Đức Giêsu đưa ra nhiều ví dụ cụ thể để minh họa cho tinh thần giữ Lề Luật mà Người đề cao. Chẳng hạn như: Luật dạy không được giết người, nhưng Đức Giêsu còn đi sâu hơn khi nhìn về điều cấm này. Không phải vì một hành vi giết người mà một người nào đó bị đưa ra toà xét xử, nhưng còn hơn thế nữa, chỉ cần oán giận, chửi rủa anh em mình trong nội tâm thì cũng đáng bị “lửa hỏa ngục thiêu đốt”. Luật dạy không được ngoại tình, nhưng Đức Giêsu còn đòi buộc hơn nữa. Không phải vi phạm việc ngoại tình là đủ để kết tội, nhưng chỉ cần có ý muốn ngoại tình là đã phạm tội rồi. Đức Giêsu nhắm tới ý hướng của nội tâm, ước muốn của cõi lòng: “Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Chớ ngoại tình. Còn Thầy, Thầy bảo thật cho anh em biết: ai nhìn người phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi”.
Giữ Lề Luật là tuân giữ từ bên trong cõi lòng mới đạt tới mức trọn vẹn, chứ không chỉ dừng lại ở hình thức bên ngoài. Nếu chỉ chú trọng bên ngoài thì sẽ rơi vào tình trạng của các Kinh sư và người Pharisêu mà Đức Giêsu đã lên án. Thái độ nội tâm của việc giữ Lề Luật là điều tối quan trọng, rồi mới thể hiện ra bên ngoài. Thiên Chúa yêu thích tâm hồn chân thành bước theo đường lối của Người. Đây là điều làm đẹp lòng Người hơn cả. Không làm điều gì xấu đến người khác vẫn chưa đủ đối với những người muốn thuộc về Đức Kitô. Người đòi hỏi chúng ta còn làm hơn thế nữa và đi bước trước trong việc suy nghĩ tốt, làm điều tốt cho người khác. Đây là tinh thần của việc giữ Luật. Chúng ta giữ Lề Luật với thái độ nội tâm, chứ không hệ tại hình thức bên ngoài. Điều đó sẽ giúp chúng ta tránh được thái độ giả hình và hoàn thiện Lề Luật với tình yêu.
II. GỢI Ý MỤC VỤ
1. “Trước mặt con, Người đã đặt lửa và nước, con muốn gì, hãy đưa tay ra mà lấy. Trước mặt con người là cửa sinh cửa tử, ai thích gì, sẽ được cái đó”. Tôi có ý thức rằng tương lai của tôi tùy thuộc vào những chọn lựa và hành động của mình trong giây phút hiện tại? Tôi có chọn lựa Thiên Chúa và đi đúng đường lối của Người trong suy nghĩ, lời nói và hành động của tôi?
2. “Lẽ khôn ngoan ấy, không một ai trong các thủ lãnh thế gian này đã được biết, vì nếu biết, họ đã chẳng đóng đinh Đức Chúa hiển vinh vào thập giá”. Sự khôn ngoan đích thực của đời tôi là điều gì? Tình yêu của Đức Giêsu trên thập giá có phải là lý tưởng và lẽ sống của tôi? Có bao giờ tôi đi theo Chúa mà tính toan hơn thiệt theo lẽ khôn ngoan của thế gian?
3. “Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Môsê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn”. Đức Giêsu đã kiện toàn tất cả Lề Luật bằng tình yêu của Người dành cho Thiên Chúa và con người. Thái độ của tôi như thế nào trong việc thực thi Lề Luật Chúa: chú trọng giữ các quy định bên ngoài trước mặt người ta, mà đời sống nội tâm tôi lại toan tính những điều trái ngược? Tôi có đặt tình yêu và ý hướng ngay lành trong việc tuân giữ các giới răn của Chúa? Trong năm đề cao về đời sống gia đình này, các đôi vợ chồng có nỗ lực xây dựng gia đình mình thành tổ ấm yêu thương, dựa trên sự tha thứ, tôn trọng và nâng đỡ nhau trong tình yêu, hay chỉ cố sống với nhau trong một mái nhà vì Luật Hội Thánh buộc không được ly dị?
III. LỜI NGUYỆN CHUNG
Chủ tế: Anh chị em thân mến! Thiên Chúa đã sai Con Một yêu dấu của Người là Đức Giêsu Kitô đến trần gian để mạc khải chân lý và kiện toàn lề luật. Với tâm tình lắng nghe và quyết tâm tuân giữ vẹn toàn điều Chúa truyền dạy, chúng ta hãy thành tâm dâng lời cầu xin:
1. “Thiên Chúa đã mạc khải điều đó cho chúng tôi, do Thánh Thần của Người”. Chúng ta cùng cầu nguyện cho các vị chủ chăn trong Hội Thánh, cách riêng Đức Giáo Hoàng Phanxicô cùng các Đức Giám mục của chúng ta, luôn trung thành với giáo huấn của Đức Kitô và theo sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần trong khi thi hành sứ vụ.
2. “Chúa nhìn đến những kẻ kính sợ Người, và thấu suốt mọi hành động của con người”. Chúng ta cùng cầu nguyện cho những ai đang khao khát tìm kiếm chân lý và luôn sống theo lương tâm ngay lành, được ơn nhận biết chỉ có Thiên Chúa là nguồn mạch Chân-Thiện-Mỹ và là Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại.
3. “Hãy để của lễ lại trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ngươi trước đã”. Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi Kitô hữu biết vượt qua những khác biệt và bất đồng, để luôn sống hoà thuận yêu thương nhau, giúp nhau hoàn tất ơn gọi đời mình như một lễ dâng để tri ân và tôn vinh Thiên Chúa tình yêu.
4. “Ta không đến để hủy bỏ, nhưng để kiện toàn lề luật”. Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi người và mọi gia đình trong cộng đoàn chúng ta luôn biết tôn trọng sự thật và phẩm giá con người, hết lòng tuân giữ các giới răn Chúa truyền dạy cách chân thành, để mỗi ngày nên hoàn thiện hơn hầu xứng đáng là công dân Nước Trời.
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa là Cha toàn năng hằng hữu, xin thương chúc lành cho những ước nguyện của chúng con, cùng xin ban Thánh Thần để Người thúc đẩy và hướng dẫn chúng con luôn trung thành chu toàn mọi lề luật Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
